Home > Blog > Rhododendron, een veelzijdige voorjaarsbloeier

Rhododendron, een veelzijdige voorjaarsbloeier

< Terug

Rhododendron is zo’n typisch woord waar je over zou kunnen struikelen tijdens een dictee (bij de Latijnse naam komt er een h achter de hoofletter R, in de Nederlandse schrijfwijze niet). In je tuin wordt het al moeilijker om erover te struikelen want echt klein zijn de meeste Rhododendrons niet.

BLOEITIJD

Het zijn van nature wintergroene, vrij trage groeiers die het graag op hun gemak doen maar je krijgt er dan ook veel voor terug. Afhankelijk van hoe lang en hoe streng de winter is beginnen de eerste soorten al in april te bloeien terwijl de “laatbloeiers” er pas in juni aan beginnen. Als je vroegbloeiende en laatbloeiende soorten bij elkaar zet dan heb je dus zo’n 3 maanden doorlopend bloemenpracht. Enkele soorten uit ons assortiment per bloeimaand:

April: ‘Winsome’, ‘Dreamland’, ‘Shamrock’.

Mei: ‘Impeditum’, ‘Ramapo’, ‘Ponticum Roseum’, ‘Marcel Menard’, ‘Grumpy’, ‘Silberwolke’.

Juni: ‘Catawbiense Grandiflorum’, ‘Wilgen’s Ruby’, ‘Arabella’, ‘Percy Wiseman’.

Rhododendron praecox varianten beginnen eind februari/begin maart al te bloeien en zijn dan ook de vroegste soorten. Rhododendron ‘September Charm’ en ‘Weinlese’, bloeien pas vanaf eind augustus/begin september en zijn dan waarschijnlijk ook de laatst bloeiende soorten. We vermelden ook nog even de nog vrij nieuwe Rhododendron Encore® reeks waarvan de bloemen zowel in het voorjaar bloeien als in het najaar.

blooming rhododendron in mountains 2023 02 15 23 20 51 utc kopieren 638122244956086322

macro picture of rhododendron 39 shamrock 39 f 2022 03 17 06 38 04 utc kopieren 638122245047895752

BLOEIKLEUR

Het tijdstip van de bloei kan dus bepalend zijn voor je keuze maar de bloemkleur is waarschijnlijk ook een belangrijke factor om rekening mee te houden. Rhododendrons bestaan immers in ontelbare varianten met de meest uiteenlopende bloemkleuren. De bloem kan 1 enkele kleur hebben maar bij veel soorten zijn de bloemen meerkleurig. We bedoelen dan eigenlijk dat de “keel” (de bloembasis maar dan aan de binnenkant) van de bloem een andere kleur kan hebben dan de bloembladeren zelf. Contrastkleuren vallen goed op en dat is net de bedoeling, insecten vinden zo gemakkelijker hun weg naar al dat lekkers dat de bloemen te bieden hebben. Rhododendrons worden dan ook graag bezocht door bijen en bij de laatbloeiende soorten komen daar nog eens een aantal vlinders op af. Enkele soorten uit ons assortiment per bloeikleur:

Paars: ’Azurro’, ‘Rasputin’, ‘Azurika’, ‘Calostrum keleticum’.

Roze/zalm: ‘Roseum Elegans’, ‘Cosmopolitan’, ‘Germania’, ‘Ginny Gee’.

Wit: ‘Cunninghams White’, ‘Double Dots’, ‘Madame Masson’, ‘Dora Amateis’.

Geel/perzik: ‘Bernstein’, ‘Princess Anne’, ‘Wren’, ‘Viscy’.

Rood/oranje: ‘Nova Zembla’, ‘Elisabeth’, ‘Red Jack’, ‘Tortoiseshell Orange’.

rhododendron 2023 01 24 22 50 45 utc kopieren 638122249105745895

rhododendron 2021 08 26 17 02 10 utc kopieren 638122248918527695

FORMAAT VAN DE PLANT

Maar ook over de afmetingen van de planten zelf valt wel wat te zeggen. Zo kan de wilde of Pontische Rhododendron (Rhododendron ponticum) afmetingen bereiken van 5m breed en hoog en is daarmee meteen ook meteen de grootste soort. Ook Rhododendrons uit de catawbiense groep (zoals ‘Catawbiense grandiflorum’ en ‘Catawbiense Boursault’) kunnen flinke planten worden en zullen na een aantal jaren zo’n 2,5m a 4m in de hoogte en breedte kunnen uitgroeien.

Hybriden

Met deze laatste zitten we dan ook meteen in de meest uitgebreide groep als je de indeling volgens afmetingen zou maken: De Rhododendron hybriden. Kort gezegd zou je kunnen stellen dat een Rhododendron minimaal 1m a 1,25m hoog/breed moet worden om als hybride beschouwd te worden. Enkele van de mooiste hybriden uit ons assortiment:

‘Alfred’, ‘Anna Kruschke’, ‘Cosmopolitan’,’Goldflimmer’ (valt op door de tweekleurige bladeren), ‘Metallica’, ‘Herbstgruss’, ‘Polarnacht’.

Yakushimanum hybriden

De volgende categorie in de indeling op hoogte zijn de Yakushimanum hybriden. Hier zijn de afmetingen beperkter, maximaal zo’n 80cm a 1m. Al is dat geen exacte wetenschap want hier en daar kan er toch eentje tussen zitten die net 1,10m kan worden (bv: ‘Schneekrone’). Niet enkel de hoogte is verschillend met de vorige categorie, de bladeren zijn dat ook. Aan de bovenzijde zijn ze hier meestal glanzend groen terwijl de onderzijde viltig behaard en zilvergrijs van kleur is. Bij een aantal soorten zijn de bladeren ook lichtjes opgerold. Enkele van de mooiste Yakushimanum hybriden uit ons assortiment:

‘Blurettia’, ‘Fantasica’, ‘Kalinka’, ‘Morgenrot’, ‘Polaris’, ‘Tatjana’.

Dwergsoorten

Vervolgens komen we bij de kleintjes: de dwergrhododendrons. Hier zijn de maximale afmetingen beperkt van 30cm tot ongeveer 60cm. Hier zien we ook een paar soorten die zelfs min of meer bodembedekkend gaan groeien (zoals ‘Baden-Baden’ of ‘Scarlet Wonder’). De bladeren zijn hier ook een stuk kleiner en het struikje op zich is traag groeiend. Om z’n maximale afmetingen te bereiken heeft de plant hier ook een jaar of tien nodig. Enkele van de mooiste dwergrhododendrons:

‘Blue Tit’, ‘Curlew’, ‘Ginny gee’, ‘Moerheim’, ‘Snipe’.

Alle bovengenoemde Rhododendron soorten zijn in ons klimaat winterhard, ongeacht hun bloeitijd, bloeikleur of formaat. Er zijn er nog veel meer (vooral in Azië) maar die zijn helaas vaak niet bestand tegen onze weersomstandigheden.

pink rhododendron flowers in mountains 2021 08 28 21 06 15 utc kopieren 638122251019282287

the rhododendron flower 2022 11 02 17 22 44 utc kopieren 638122250851465243

rhododendron bud and raindrops on the leaves 2022 11 16 00 05 32 utc kopieren 638122251146313499

AANPLANTEN EN VERZORGING

De standplaats is van zeer groot belang voor een Rhododendron. Ze staan niet graag de hele dag in de zon, een plek in de halfschaduw is het beste. Een aantal uurtjes zon in de late namiddag/avond is geen probleem zo lang de plant maar genoeg water krijgt.
De bodem moet absoluut goed waterdoorlatend zijn want “natte voeten” doen een Rhododendron geen goed. Het is zeer belangrijk dat je voor een zure bodem zorgt door voldoende turf of Vivimus voor zuurminnende planten te mengen met de aarde die uit het plantgat komt. Maak dit plantgat ruim genoeg, zeker 2x de grootte van de potkluit.
Plant je Rhododendron niet te diep, Het beste is om de bovenkant van de kluit na het planten met slechts een beetje grond af te dekken. Hierop leg je nog een laag boomschors om uitdroging van de wortels te tegen te gaan.
Rhododendrons wortelen erg oppervlakkig, blijf dus uit de buurt met werktuigen voor onkruidbestrijding zoals schoffel en hak. Bij oudere planten is de wortelzone bijna even breed als de plant zelf, vergeet dat niet als je eventueel onkruid te lijf zou willen gaan.
Rhododendrons hebben veel plaats nodig en staan niet graag in de buurt van andere oppervlakkig wortelende struiken of bomen. Daarom zie je ze ook vaak in parken of kasteeltuinen, daar is immers ruimte genoeg. Je kan ze wel in een grote pot of bloembak houden maar kies deze dan zo ruim mogelijk en zet ze ook hier niet te dicht in elkaars buurt eens ze aangeplant zijn.
In het vroege voorjaar kan je eventueel wat traag werkende organische meststof (bv. gedroogde koemest) toedienen (vanaf april, zodra de temperatuur overdag minstens 10°C is)
Water geven doe je best altijd boven op de wortelkluit, probeer zoveel mogelijk te vermijden dat de plant zelf nat wordt om schimmelziekten te voorkomen. Als je veel Rhododendrons staan hebt dan is een druppelslang zeker een goede investering.
Uitgebloeide bloemen kan je best met de hand “losbreken” van zodra ze bruin geworden zijn. Doe je dat niet dan is dat op zich geen probleem maar dan gaat de plant zaad willen vormen en dat gaat ten koste van de groeikracht.
Vermijd snoeien zoveel mogelijk, het kan wel als het echt moet maar het kan lang duren voor je plant nieuwe uitlopers aanmaakt. Snoei vlak na de bloei en let erop dat er aan de tak nog bladeren overblijven.

Er is nog een grote groep planten die behoort tot de groep van de Rhododendrons en waar we het nog niet over gehad hebben: de Azalea’s. Die laten we echter een volgende keer aan bod komen omdat ook daar een en ander over te vertellen valt. Wordt vervolgd dus…