Maak van je aquarium een echte onderwaterwereld

Bij een aquarium denken veel mensen meteen aan visjes. Die zijn leuk om naar te  kijken, maar onderschat niet de planten en inrichting die je aquarium echt tot leven brengen. Wanneer je goed doordacht een ware onderwaterwereld creëert met de focus op aquariumplanten, rotsen, hout,... dan noemen we dat aquascaping. Dat kan uitgroeien tot ware kunstwerken maar ook als beginner kan je als je de juiste stappen volgt een visueel plaatje maken van je bak.

Wat voor bodem heb ik nodig?

Net zoals andere planten hebben ook aquariumplanten hun eigen unieke wensen en eisen. Sommige planten (drijfplanten, mossen, algen en varens) hebben niet eens een bodem nodig. Anderen hebben een bodem nodig als ankerpunt om met hun wortels zich vast te kunnen hechten. Ze halen slechts een klein deel van hun voeding uit de bodem. Voor die soort planten voldoet het dus om vloeibare meststoffen toe te voegen aan het water. Daarnaast zijn er ook een aantal plantensoorten die hun wortels wel als voornaamste bron van voedselwinning gebruiken. Heb je hier maar een of enkele exemplaren van staan dan hoef je niet heel je aquarium te voorzien van een voedingsbodem. Lees hier meer over de soorten voedingsbodem die je kan kiezen. Gebruik enkel plaatselijk een voedingslaag en dan kan je gerust het resterende oppervlak aanvullen met zand of substraat. Lees hier meer over substraatbodems. Af en toe plaatselijk wat bemesting in de grond duwen is voor velen ook al voldoende. Of je dus al dan niet een voedingsbodem nodig hebt hangt volledig af van de soort planten je kiest.

Hoe kies ik aquariumplanten?

Natuurlijk zijn de waterplanten de sterren van een aquascaping aquarium. Het is dus essentieel om passende planten te kiezen die ook onderling goed combineerbaar zijn. Niet enkel qua voorkeuren van waterwaarden moeten ze matchen, kies ze ook in functie van de stijl die je wilt voor je onderwaterlandschap. Wil je een zen-effect creëren of liever een weelderig jungle? Kies je voor hoge en/of lage aquariumplanten? Ga je de uitdaging aan qua onderhoud of liever planten die niet veel zorg nodig hebben? Welke je ook kiest, zorg steeds voor de benodigde plantenvoeding.  Wil je graag zo’n mooie groen begroeide bodem?

Hoe onderhoud ik mijn aquariumplanten?

Indien de omstandigheden optimaal zijn zullen je planten al snel beginnen te groeien (afhankelijk van de soort traag of snel). Je zal dus (regelmatig) eens moeten snoeien, plukken of kortwieken. Dit is niet enkel om ze voor visuele redenen onder bedwang te houden, zonder snoeien zullen je aquariumplanten verstikken. Afhankelijk van de soort plant volg je de juiste snoeiregels:
• Bodembedekker: knip met een klein schaartje de bovenkant kort. Niet te kort, de wortel mag niet zichtbaar worden. (vb: Riccia fluitans)
• Uitlopers: knip de buitenste bladen aan de onder kant, net boven het kroontje af. (vb: Vallisneria)
• Planten met wortelstok: knip of snijd de plant af bij de wortel (en plant hem opnieuw) (vb: Anubias)
Tip: snoeien brengt veel kleine plantenrommel met zich mee. Laat die niet rondzweven in je bak en probeer zoveel mogelijk op te scheppen met een fijn netje. Als het kan combineer je het ook best met een waterverversing.

Hoe houd ik mijn waterwaarden op peil?

Optimale waterwaarden zijn essentieel voor een gezonde, goed groeiende aquascape. Om die ook stabiel te kunnen aanhouden kan je best investeren in een goede aquariumfilter en CO2 toevoer. Meet en controleer ook maandelijks de waterwaarden in je aquarium zodat je kan bijsturen indien nodig. Het is cruciaal om de natuurlijke balans te stabiliseren tussen licht, CO2 en plantenvoeding; anders verandert je aquarium al snel ik een algenfestival. De juiste verlichting kan een aquarium tot leven brengen, maar dan moet je dus ook de hoeveelheid CO2 en plantenvoeding daarop afstemmen.
Hoe sterker je aquariumverlichting is, hoe sneller je planten zullen groeien maar ook hoe meer bemesting en CO2 je dus zal moeten toevoegen. Ook het toevoegen van bacteriën is geen slecht idee: hiermee wordt de nitraatcirkel gestart en voltooid en behoud je een gezond aquarium. Lees hier meer over waarom CO2 zo belangrijk is en hoe je het CO-niveau op peil kan houden.

Heb je graag bewoners?

Een plantenaquarium dat puur om de aquascaping draait kan zeker zo interessant zijn als een aquarium met vissen. Wil je toch enkele bewoners toevoegen, doe dit dan weldoordacht. Aquariumbewoners als garnalen, kreeften en vissen brengen extra leven binnen de aquascape maar eens ze met te veel zijn verstoren ze het biotoop. Veel vissen brengen ook veel vervuiling met zich mee en een uitgekiemde aquascaping is vaak te gevoelig om die biologisch te kunnen laten oplossen met algen als gevolg. Om deze frustratie te vermijden kan je best beginnen met enkel aquariumplanten en hardscape. Merk je dat de basis goed zit, kan je later nog enkele bewoners toevoegen. Houd er wel rekening mee dat elke soort zijn eigen voorkeuren heeft waar je rekening met moet houden. Niet alle soorten kunnen bijvoorbeeld samen leven en sommige hebben liever lange i.p.v. hoge waterkolommen of liever rotsen i.p.v. planten. Stem je bak, bewoners en planten dus op elkaar af. Je kiest bovendien best soorten die maar tussen de 2 à 5 cm groot worden om de impact onder controle te houden. Kies dus bijvoorbeeld voor (vuur)garnalen, kardinaaltetra’s of guppy’s.

Kies je voor een binnen- of buitenfilter?

Binnenfilters zijn goedkoper maar als ze zichtbaar hangen vormen ze al snel een visuele storing. Buitenfilters kan je strategisch uit het zicht zetten waardoor ze je onderwaterlandschap niet verstoren. Ze zijn ook makkelijk in onderhoud maar wel duurder bij aankoop.