Wegens extra drukte kan je bestelling iets langer onderweg zijn. Dankjewel voor je geduld.

  • Login
  • |
  • Registreer
  • |
  • Mijn Pelckmans
  • |
  • Mijn verlanglijstje
  • NL
  • FR
  • DE
0 Logo Pelckmans NV
  • Home
  • Afdelingen
    • Tuin & Terras
    • Sfeer & Wonen
    • Dier & Vijver
    • Doe-het-zelf
  • Promoties
  • Vacatures
  • Winkels
    • Turnhout (Antwerpen)
    • Lommel (Limburg)
  • Blog
  • Info
    • Nieuwsbrief
    • Vacatures
    • Veelgestelde vragen
    • Bestellen & leveren
    • Algemene info
    • Sponsoring
    • Alg. verkoopsvoorwaarden
    • Disclaimer
    • EcoCheques of EcoPass
    • Klantenkaart
    • E-Cards & Cadeaubonnen
  • Contact
  • Login
  • |
  • Registreer
  • |
  • Mijn Pelckmans
  • |
  • Mijn verlanglijstje
Mijn winkelmandje 0 artikelen | € 0
Home > Blog > Druiven van eigen kweek

Druiven van eigen kweek

< Terug

Share & like:
  • Delen
  • Bewaren

druiven
Een druivenrank in je tuin is geweldig mooi! Het is een plant waar je echt van kunt genieten, vooral van die heerlijke trossen! Als je een druivelaar plant op de juiste plek en je kiest voor de juiste soort, kan je ook in onze streken een rijpe oogst verwachten. Ze hebben doorheen het jaar wel wat onderhoud en verzorging nodig, maar dat zijn ze helemaal waard, toch?
De bekendste druiven die we kopen om te eten zijn de blauwe ‘Boskoops Glorie’ en de witte ‘Vroege van der Laan’. Maar wil je er in de tuin kweken, dan kun je beter een soort kiezen die beter bestand is tegen onze weersomstandigheden. Hou je van witte druiven kies dan voor de ‘Aurora’, ‘Bianca’, ‘Birstaler Muskat’, ‘Blanc de Vezin’, ‘Palatina’, ‘Perle van Zola’, ‘Rubens’, ‘Sirius’, ‘Victoria’ of ‘Zala Gyöngye’. Meer fan van Blauwe druiven? Ga dan voor de varianten ‘Cascade’, ‘Chamboursin’, ‘Dornfelder’, ‘Frankenthal’, ‘Kalina’, ‘Magliasina’, ‘Muscat Blue’, ‘Nero’, ‘Regent’ of ‘Rondo’.

Planten

• Plant ze in een goed gedraineerde grond, ze kunnen er niet goed tegen als hun wortels in het water staan.
• Het beste resultaat bereik je op kalkrijke, kleiachtige grond of humusrijke zandgrond.
• De ideale plantplaats is in een kas (serre) eventueel licht verwarmd.
• Geen serre? Geen probleem, plant een druivelaar dan op een plaats waar hij vol in de zon staat.
• Ze staan het liefst tegen een muur of gevel aan.
• Ook moet het kunnen waaien rond de druif, verluchting verlaagt de kans op schimmels.

druiven 4

TIP! Een druivenstok kan ook in een pot groeien. Het is niet ideaal voor alle soorten, omdat de wortels minder ruimte krijgen. Kies dus zeker voor een soort die aangeduid wordt als geen sterke groeier of een die geënt is op een zwakgroeiende onderstam (zoals de Binova of Gravesac). Neem voor een beginnende plant een pot van minimaal 50 cm diep en 50 cm in doorsnede. Zorg voor een goede waterafvoer en waterdoorlatende grond.

Bemesten & kalken

Druiven bemesten is belangrijk als je wilt dat je druivelaar goed groeit en veel, grote en smaakvolle druiven krijgt. Een goede bemesting hoeft niet veel tijd en geld te kosten, maar je oogst zal wel aanzienlijk verbeteren!  De bemesting bestaat uit twee delen: het bekalken en het effectief bemesten. Zeker na een strenge winter heeft de druif kalk nodig om het beschadigde wortelgestel te herstellen. Bekalken doe je zo vroeg mogelijk in het jaar: rond januari/februari tot uiterlijk maart. Een handje vol voor een druivenplant of struik is voldoende. Strooi het kalk zo’n 20 cm bij de stam vandaan, want de meeste wortels groeien naar de zijkant.  

Je druif bemesten is essentieel tijdens het voorjaar. Je kan het best eind maart doen, maar niet te snel na het bekalken. Rond deze tijd loopt de druivenrank uit waardoor hij gelijk gebruikt maakt van de toegevoegde mest. Het bemesten kan prima met organische meststoffen bv. koemestkorrels en kippenmest of speciale fruitmest. De meststof heeft zo’n één à twee maanden nodig om in te werken, de optimale werking valt dus samen met wanneer de druivelaar de voedingsstoffen het hardste nodig heeft.
Let op! Het eerste jaar hoef je nog niet te bemesten, de plant is dan rustig aan het wortelen en kan je hem beter niet opjagen. Als een druivelaar ziek of zwak is, of je hebt hem net verhuisd, is het niet goed om te sterk te bemesten. Veel mensen denken zo een goede start te geven, maar vaak heeft het juist een tegenovergestelde werking.

Snoeien

Snoeien is belangrijk om er voor te zorgen dat je veel druiven kan plukken. Je moet zowel in de zomer als in de winter snoeien. In de winter worden de houtachtige takken ingekort, in de zomer zijn het de jonge ranken die gecontroleerd moeten worden. De zomersnoei is nodig om terug een optimale lichtinval te creëren om je trossen te laten rijpen en om schimmelziekten te vermijden. Ranken zonder tros knip je op 40 cm, ranken met tros kort je in 2 bladeren voorbij de tros. Heb je meerdere trossen, dan behoud je enkel degene het dichtste bij de hoofdstam. Jonge ranken groeien snel, kijk dus zeker om de 2 weken waar je best wat bijsnoeit. Dit noemen ze toppen.

De wintersnoei van de druivelaar gebeurt het best in januari - februari. Te vroeg en je riskeert dat vroege nachtvorst de jonge scheuten of botten fataal kunnen zijn, te laat en je riskeert dat je druivelaar “doodbloedt”. Met de wintersnoei breng je je plant in de gewenste vorm. Knip de zijscheuten af na 2 à 4 ogen, afhankelijk van de soort. Uit deze ogen ontstaan in de loop van het groeiseizoen nieuwe ranken waarop eventueel trossen komen. Te oude of ongewenste takken snijden we weg tot op een stomp. Verwijder ook de zieke of dode takken zodat ze geen bron kunnen vormen van latere ziekten. Ook op deze stompen kunnen nieuwe ranken of takken ontstaan, zo verjong je je druivelaar! Gebruik voor het snoeien van je druivelaar altijd scherp en proper materiaal!

Dieven & krenten

Het dieven van druiven wordt vaak overgeslagen, nochtans is het een belangrijk onderdeel van de zomersnoei om voor een optimale groei van je druivenplant en druiventrossen te zorgen. De zogenaamde okselscheuten van je druivelaar slurpen enkel onnodig energie op van je plant. Verwijder ze helemaal bovenaan, onderin tot op één blad. Controleer je druivelaar regelmatig heel de zomer door. Je kan meteen ook nieuwe trossen eventueel krenten. Dit is het verwijderen van de kleinste vruchtjes van de tros met een draaibeweging, zodat de andere druiven groter kunnen worden.
druiven snoeien 420

Druivenkalender

• September tot maart (als het niet vriest): planten
• Half januari tot begin februari: wintersnoei
• Maart tot april: aanbinden
• Mei: dieven (blijven herhalen tot na zomer)
• Juni tot begin juli: scheuten opbinden
• Juli: blad dunnen rond tros
• Juli tot augustus: toppen en dieven
• Augustus: krenten
• Vanaf half augustus/oktober: oogsten


Share & like:
  • Delen
  • Bewaren

SaveBlogItems

Wat tof dat je onze blog leuk vindt!


Log in op je 'Mijn Pelckmans' account en dan wordt deze blog alvast bij je favoriete blogs geplaatst zodat je deze later gemakkelijk kan terugvinden.

Share & like:
  • Delen
  • Bewaren
Blog Pelckmans
Blog Pelckmans Blog by Pelckmans Druiven van eigen kweek 6/06/2018 druiven, dieven

Categorieën

Dier & Vijver
Aquarium
Aquariumonderhoud
Bodem- & Ruitenreiniging
Schepnetten
Watertests
Aquariumtechniek
Filters & Pompen
Aquariumverlichting
Aquariumvissen
Honden
Auto, fiets & transport
Halsband & Lijnen
Mand, kussen & deken
Ongedierte & Verzorging
Snacks & Supplementen
Speelgoed, sport & training
Voer- & Drinkbak
Katten
Ongedierte & Verzorging
Kippen
Broeden
Kippenhokken & -rennen
Verzorging
Voeders
Voer- & Drinkbak
Knaagdieren & Konijnen
Bodembedekking
Halsband & Lijnen
Knaagdierhokken & -rennen
Knaagdierkooien
Kooiaccessoires
Snacks & Supplementen
Speelgoed & huisjes
Transport
Verzorging
Voeders
Voer- & Drinkbak
Kooi- & Natuurvogels
Eetpotjes & drinkflesjes
Natuurvogels
Voeder- & Vogelhuisjes
Voer & Snacks
Vogelvoer
Zand & Verzorging
Overige dieren
Dierenbenodigdheden (overige)
Eekhoorns
Egels
Insecten & Vlinders
Reptielen & Amfibieën
Vijver
Bodem- & Plantenbenodigdheden
Pompen & Filters
Filtermateriaal
UV-C Filters
Vijverbeluchting
Vijverfilters
Vijverpompen
Vijverdecoratie
Spuit- en dierfiguren & waterlelies
Watervallen & Beeklopen
Vijveronderhoud
Afdeknetten
IJsvrijhouders & Verwarming
Schepnetten
Vissenbescherming
Vijvers en vijverfolie
Vijvervissen
Visvoer & -verzorging
Accessoires
Medicatie
Visvoer
Water- & Plantenverzorging
Doe-het-zelf
Beschermkledij
Tuin- & Werkhandschoenen
Verven & Houtbescherming
Afbijtmiddelen & reinigers
Houtbescherming
Verf
Verven, lijmen & Kitten (overige)
Sfeer & Wonen
Binnenhuis Potterie
Aardewerk potterie
Kunststof potterie
Metaal potterie
Polystone potterie
bloemschikken & Creatief
Basismateriaal
Natuurproducten
Creatief
Decoratiemateriaal
Droogbloemen
Hulpmateriaal
Huishouden
Poetsen & Onderhoud
Poetsgerief
Schoonmaakproducten
Kamerplanten
Bloeiende kamerplanten
Bonsai
Cactus & Succulenten
Groene kamerplanten
Kamerplanten (overige)
Orchideeën
Vleesetende planten
Kerstdecoratie
Kerstaccessoires
Kerst (overige)
Kerstbeelden
Kerstfiguren & -knuffels
Kerstkleding
Linten & Doeken
Raamdecoratie
Kerstboomversiering
Accessoires
Blauw tinten
Bruin tinten
Crème tinten
Goud tinten
Groen tinten
Multicolor
Rood tinten
Wit tinten
Zilver tinten
Kerststal & figuren
Kerstverlichting
Accessoires
Decoratieve verlichting & Figuren
Kerstverlichting (overige)
Net- & Gordijnverlichting
Projectoren & Laser verlichting
Strengverlichting
Kransen & Guirlandes
Kunstkerstbomen
Lichtdorpen & -huisjes
Figuren & Accessoires
Lichtdorpen
Woonaccessoires
Klimaatbeheersing
Airconditioning & Ventilatie
Verwarming & Kachels
Koken & Tafelen
Bakbenodigdheden
Bakhulpjes
Bakvormen
Koken
Keukentextiel
Kookbenodigdheden
Opbergen & Bewaren
Potten & Pannen
Wegen & Meten
Tafelen
Bestek & Servies
Glazen & Bekers
Tafelaccessoires
Tafelen (overige)
Tafellinnen
Waterkannen & Drinkflessen
Voeding
Dranken
Groenten & Fruit
Koekjes, Chocolade & Snoep
Kruidenierswaren & Droge Voeding
Seizoensdecoratie
Halloween & Herfst
Pasen
Snijbloemen & Bloemstukken
Bloemstukken
Snijbloemen (vers)
Decoratief Versgoed
Kerstgroen
Snijbloemen & Boeketten
Boeketten
Snijbloemen
Wenskaarten & Kalenders
Woonaccessoires
Decoratie (overige)
Fotokaders
Kaarsen & Geuren
Accessoires
Geuren
Kaarsen
Ledkaarsen
Plaids & Dekens
Sierkussens
Zijden Bloemen & Kunstplanten
Kunstplanten
Zijden bloemen
Zijden boeketten
Tuin & Terras
Bloemen & Planten
Bloembollen
Bloembollen op pot
Verpakte Bloembollen
Bodembedekkers & Vaste Planten
Agapanthus
Allium
Bodembedekkers
Campanula
Echinacea
Geranium
Helleborus
Hemerocallis
Hosta
Iris
Lavendel
Phlox
Pioenen
Rotsplanten & Sempervivum
Varens
Vaste Planten (overige)
Bomen
Bolbomen
Bomen (overige)
Dakbomen
Leibomen
Meerstammige bomen/heesters
Treurbomen
Zuilbomen
Coniferen
Exoten & Palmen
Fruitbomen & Kleinfruit
Fruitbomen
Kleinfruit
Groenten & Kruiden
Aardbei- & Groenteplanten
Kruiden
Haagplanten
Heesters
Bolvormen en piramides
Bosplantsoen
Heesters bladhoudend
Heesters bladverliezend
Heesters op stam
Hortensia
Rozen
Tuinbonsai
Kerstbomen
Klimplanten
Planten (overige)
Rhododendron & Heideplanten
Azalea
Heideplanten
Rhododendron
Seizoensbloemen & -planten
Eénjarige perkplanten (overige)
Geraniums
Hangpotten
Herfst- & najaarsplanten
Impatiens New Guinea
Kuipplanten
Margrieten
Osteo
Perkplanten
Stekperkplanten
Violen
Siergrassen & Bamboe
Bamboe
Siergrassen
Waterplanten
Drijfplanten
Moeras- en Oeverplanten
Waterlelies
Zuurstofplanten
Zaden, plantuien & pootaardappelen
Bloemen- & Groentezaden
Graszaden
Plantuien, Sjalotten & Knoflook
Pootaardappelen
Brievenbussen & Pakketboxen
Brievenbussen & Pakketbrievenbussen
Buiten koken & Barbecues
Barbecue accessoires
Accessoires (overige)
BBQ gereedschap
Beschermhoezen
Gasflessen & accessoires
Houtskool & Aanmaak
Roosters & Bakplaten
Buitenkeukens
Elektrische barbecues
Gasbarbecues
Houtskoolbarbecues
Kamado barbecues
Pellet barbecues
Pizzaovens
Buiten leven
Hangmatten & -Zetels
Kamperen & Reizen
Kamperen
Terrasverwarming
Tuinkussens
Tuinmeubelen
Accessoires
Beschermhoezen
Hocker/Voetbank
Ligbedden
Picknicktafels
Tuinbanken
Tuinsets
Tuinstoelen
Tuintafels
Tuinmeubelen (overige)
Windschermen
Zonnewering
Beschermhoezen
Parasols
Parasolvoeten
Schaduwdoeken
Buiten spelen
Speelgoed
Trampolines
Zandbakken
Zwembaden & Waterpret
Onderhoud
Pompen & Filters
Spa & Jacuzzi
Verwarming
Waterspeelgoed
Zwembaden
Feest- & Tuinverlichting
Draadloze verlichting
Lampen
Verlichting
Verlichting op zonne-energie
Planten- & Tuinverzorging
Bestrijding & Afweer
Bestrijding & Afweer (overige)
Insecten, Vliegen & Wespen
Kiemremmer & Ziekten
Mollen
Mos & Groene aanslag
Natuurlijke ongediertebestrijding
Onkruid
Slakken
Bodemafdekking
Boom- en struikonderhoud
Bijlen & Kapmessen
Buxus- & Haagscharen
Fruitplukkers
Snoei (overige)
Snoeischaren
Snoeizagen
Takkenscharen
Gazononderhoud
Gazonwals
Graskantstekers
Grasmaaiers
Grasscharen
Grastrimmers
Robotmaaiers
Strooiwagens
Verticuteren
Meetinstrumenten (weer)
Meststoffen
Bodemverbeterend middel
Enkelvoudige meststof
Fruit- & Moestuinmeststof
Gazonmeststof
Meststof voor Kamerplanten
Siertuinmeststof
Tuin- & Gazonkalk
Plantensteunen & Bindmaterialen
Potgrond & Teelaarde
Tuinbesproeiing & Water geven
Bedruppeling & Sprinkler
Besproeiingsbesturing
Druk- & Plantensproeiers
Gieters
Regentonnen
Slangenwagen/-houder
Slangkoppeling
Tuinbesproeiing (overige)
Tuinpomp
Tuinslang
Tuinspuit/-sproeier
Tuingereedschap (overige)
Tuinonderhoud
Afval & Composteren
Bladblazer/-zuiger
Gereedschap accessoires
Graaf- & Woelgereedschap
Harken
Hogedrukreinigers
Steek- & Kruiwagens
Stelen
Winterbenodigdheden
Potterie & Plantenbakken
Accessoires
Balkonbak- en Wandhaken
Etagères
Onderschotels
Plantentrolleys
Hanging Baskets & Wandkorven
Houten bloembakken
Kruiden- en Moestuinbakken
Kunststof potterie
Potterie
Bonsai schalen
Rieten manden
Zinkproducten
Serres & Kweekkassen
Accessoires
Kweekkassen en bakken
Serres
Tunnelserres
Terras & Bestrating
Kunstgras
Natuursteen
Vloertegels & Klinkers
Tuinafscheiding
Dierenomheiningen en poorten
Tuinhekken & -poorten
Kastanjehekwerk en poorten
Tuinhekken
Tuinschermen
Tuinbeelden & -decoratie
Aardewerk beelden
Betonnen beelden
Bronzen beelden & ornamenten
Houten decoratie
Metalen beelden & ornamenten
Tuindecoratie
Tuinprikkers
Windgongen & -spinners
Waterornamenten
Waterornamenten
Zonnewijzers
Tuinhout
Tuinpalen
Tuinhuizen & Opbergen
Carports & Garages
Opbergen
Afdekzeilen
Opbergboxen
Tuinkasten
Tuinhuizen
Tuinhuizen hout
Tuinkalender
Maandelijkse tuintips
Wintertips
Lentetips
Zomertips
Herfsttips
Tuinieren
Tuinaanleg
Tuininrichting
Ziektes & Plagen
Stijlen & Trends
Tuinonderhoud

Meer posts van Blog

rouwvliegjes-bestrijden
 5/07/2022
bestrijden, rouwvlieg

Rouwvliegjes bestrijden

Op een dag zie je plots een klein vliegje rond je kamerplant zweven. Een dag later geef je je plant water en komt er een hele lading vliegjes uit de potgrond omhoog. Dan heb je waarschijnlijk te maken met de varenrouwmug, ook wel rouwvliegje genoemd.
Lees meer...
(1)
kersttrend-2023-gypsy-glamour-een-vintage-roze-kerst-vol-elegantie-en-romantiek
 14/12/2023
kersttrend, 2023

Kersttrend 2023: Gypsy Glamour, een vintage roze kerst vol elegantie en romantiek

Stap in de tijdloze elegantie van de jaren 60 en ontdek hoe de film Gypsy een bron van inspiratie kan zijn voor je kerstdecoraties. In dit thema omarmen we de charmante kerstkleur oudroze en brengen we een vleugje retro glamour in onze interieurs en kerstbomen.
Lees meer...
(3)
wat-dacht-je-van-groenteplanten-op-je-terras
 1/05/2018
groenteplantjes, in potten, tuinplant, mei

Wat dacht je van groenteplanten op je terras?

Plukplanten en moestuinen zijn ongekend populair en groenteplanten zien er vaak ook prachtig uit, zodat het mes aan twee kanten snijdt. Aan de ene kant inspelen op groeiende belangstelling voor gezond, duurzaam en plantaardig voedsel, aan de andere kant een decoratieve hoek aan productieve groene planten met vruchten, waarmee het goed kweken en lekker koken is. Mei is een goede maand om groente in bakken, potten of de volle grond te planten.
Lees meer...
(0)
5-kamerplanten-als-luchtreiniger-2
 8/01/2018
luchtzuiverend

5 kamerplanten als luchtreiniger

Ja ja, het is bewezen: planten verbeteren je leefklimaat! Hoe? Sommige planten nemen schadelijke stoffen op, voeren die af met hun wortels en geven dan zuurstof terug af in de lucht. Een natuurlijke luchtreiniger dus, en dat kunnen we maar al te goed gebruiken in de zeer goed geïsoleerde huizen van tegenwoordig.
Lees meer...
(0)
» Bekijk alle posts van Blog

Gerelateerde posts

meeldauw-of-druivenviltmijten-op-je-druivelaar-zo-los-je-het-op
 4/08/2024
druiven, meeldauw, druivenviltmijt

Meeldauw of druivenviltmijten op je druivelaar? Zo los je het op.

Druiven groeien doorgaans probleemloos in ons klimaat. Tegen een warme muur oogst je er makkelijk veel trossen zoete druiven van. Maar soms speelt het weer druivelaars parten, en kunnen meeldauw of druivenviltmijt opduiken. Hoe herken en behandel je het?
Lees meer...
(16)
  • Turnhout (Antwerpen)
  • Lommel (Limburg)
  • Tuin & Terras
  • Sfeer & Wonen
  • Dier & Vijver
  • Doe-het-zelf
  • Home
  • Promoties
  • Merken
  • Vacatures
  • Winkels
  • Blog
  • Info
  • Contact
  • Mijn gegevens
  • Mijn klantenkaart
  • Aankoophistoriek
  • Getrouwheidscheques
  • Exclusieve klantenkaart promo's
  • Verlanglijstje
  • Winkelmandje
  • E-mailvoorkeuren
  • Aanbevelingen
  • Opgeslagen blogs
  • Retourneren

© Vijver-en Tuincentrum Pelckmans 2025
Contacteer ons
Cookie instellingen

Developed by Becosoft

  • Algemene voorwaarden
  • Privacybeleid
  • Cookies
  • Disclaimer
6793 beoordelingen door klanten
4/5
Logo Pelckmans NV

Welkom bij Vijver- en Tuincentrum Pelckmans

Deze website maakt gebruik van cookies om uw ervaring te verbeteren terwijl u door de website navigeert. Van deze cookies worden de cookies die als noodzakelijk zijn gecategoriseerd in uw browser opgeslagen, omdat ze essentieel zijn voor de werking van de website. We gebruiken ook cookies van derden die ons helpen analyseren en begrijpen hoe u deze website gebruikt. Deze cookies worden alleen in uw browser opgeslagen met uw toestemming. U hebt ook de optie om u af te melden voor deze cookies. Het afmelden voor sommige van deze cookies kan echter een effect hebben op uw surfervaring.

Logo Pelckmans NV

Cookie instellingen

Deze website maakt gebruik van cookies om uw ervaring te verbeteren terwijl u door de website navigeert. Van deze cookies worden de cookies die als noodzakelijk zijn gecategoriseerd in uw browser opgeslagen, omdat ze essentieel zijn voor de werking van de website. We gebruiken ook cookies van derden die ons helpen analyseren en begrijpen hoe u deze website gebruikt. Deze cookies worden alleen in uw browser opgeslagen met uw toestemming. U hebt ook de optie om u af te melden voor deze cookies. Het afmelden voor sommige van deze cookies kan echter een effect hebben op uw surfervaring.

Noodzakelijk, altijd ingeschakeld

Noodzakelijke cookies zijn cruciaal voor de basisfuncties van de website en zonder deze werkt de website niet op de beoogde manier.Deze cookies slaan geen persoonlijk identificeerbare gegevens op.


 

Functionele cookies

Functionele cookies helpen bepaalde functionaliteiten uit te voeren, zoals het delen van de inhoud van de website op sociale mediaplatforms, het verzamelen van feedback en andere functies van derden.


 

Analytische cookies

Analytische cookies worden gebruikt om te begrijpen hoe bezoekers omgaan met de website. Deze cookies helpen informatie te verstrekken over de statistieken van het aantal bezoekers, het bouncepercentage, de verkeersbron, enz.

Cookies voor gepersonaliseerde advertenties

Advertentiecookies worden gebruikt om bezoekers gepersonaliseerde advertenties te bezorgen op basis van de eerder bezochte pagina's en om de effectiviteit van de advertentiecampagne te analyseren.


Home

Mijn Pelckmans

Winkels

Zoeken
Terug naar boven