Home > Blog > De Eikenprocessierups

De Eikenprocessierups

< Terug

Gedurende de lente en zomermaanden komt de eikenprocessierups weer tevoorschijn. Vooral in mei, juni & juli. Zoals de naam al zegt komen ze uitsluitend op eikenbomen voor. Iedereen kent de rups ondertussen al wel door de brandharen die voor een uitslag op de huid zorgen bij aanraking. Gelukkig hebben meeste mensen enkel last van wat jeuk. Toch vermijd je dat natuurlijk liever, daarom hebben wij nog wat tips over hoe je de processierups kan bestrijden en wat je kan doen tegen de uitslag.

Processierupsen herkennen

Om Eikenprocessierupsen te bestrijden is het belangrijk om ze te kunnen herkennen, zo maak je je niet onnodig zorgen en bestrijd je geen andere rupsen. Processierupsen zijn de larve van de nachtvlinder Thaumetopoca processionea, die van juli tot september haar eitjes legt in de toppen van eikenbomen. De rupsen leven in groepen en maken grote nesten uit een spinsel van hun vervellingshuid, brandharen en uitwerpselen. ’s Nachts zoeken ze naar voedsel (eikenbladeren) en wandelen ze mooi in een rij, vandaar de naam. De eikenprocessierups is een inheemse soort en komt al eeuwen voor in Europa, maar het ene jaar zijn ze al met meer dan het andere.

De eikenprocessierups is niet de enige rups met haren op zijn rug, maar wel de enige waarvan de haren zo’n felle reactie geven. Over die rupsen hoef je je dus helemaal geen zorgen te maken en je moet ze ook zeker niet bestrijden. Ze groeien namelijk uit tot prachtige vlinders. Als je de eikenprocessierups wil herkennen moet je letten op deze kenmerken:

De rups heeft lange witte haren die uit gele vlekken op de rug komen.
Er loop een donkere band boven op de rug van de rups
De rups heeft een donkerbruine kop
Ze lopen (meestal) in een processie achter elkaar aan.
De eikenprocessierups zal je enkel vinden op eikenbomen, het gebeurt heel zelden dat ze door de wind op een andere boom of plant terecht komen maar dan zal het ook maar een enkeling zijn.

Bestrijden

De eikenprocessierups is jammer genoeg nooit volledig te bestrijden. Er bestaan ook geen manieren voor particulieren om ze te bestrijden. Je kan eikenbomen preventief laten inspuiten met een bacteriepreparaat door professionelen, maar die methode doodt ook alle andere rupsen die op eiken leven en moet dus tot een minimum beperkt worden. Je kan een plaag wel proberen voorkomen door gebruik te maken van een feromoonval voor processierupsen. Zo’n feromoonval vangt de mannelijke motten en zorgt dat er volgend jaar minder eitjes zullen zijn.

Als je merkt dat je een boom hebt met een eikenprocessierupsenplaag, zit er niets anders op dan het nest te laten verwijderen door een professional. Vroeger werden rupsennesten vooral weggebrand, maar tegenwoordig worden ze meestal opgezogen met een industriële stofzuiger. Op die manier komen er minder brandharen vrij dan bij het verbranden.

Vogels en vleermuizen zijn de natuurlijke vijand van processierupsen. Door je tuin in te richten met vogelhuisjes en vleermuiskasten, en door ervoor te zorgen dat ze graag naar je tuin komen. Kan je ervoor zorgen dat een rupsenplaag geen kans krijgt.

Uitslag

Net zoals tegen de eikenprocessierups zelf, bestaat er tegen de uitslag van de brandharen geen wondermiddel. Als je veel eikenbomen in de buurt hebt, kan je best wat voorzorgsmaatregelen nemen zodat je er minder last van hebt:

Kijk bomen goed na voor je er onder gaat zitten of liggen.
Hang je kleren niet buiten te drogen in de buurt van eikenbomen.
Zorg voor goede bescherming van de huid als je de natuur in gaat.
Was je huid met lauw water als je in een gebied bent geweest met eikenbomen.
Was je kleding op hoge temperatuur na contact met brandharen.

Als je toch uitslag gekregen hebt zijn er ook enkele stappen die je kan ondernemen om ervoor te zorgen dat de uitslag niet erger wordt en zich niet verspreid:

Niet krabben! De haren worden verder verspreid over de huid als je er aan krabt en het zal enkel erger worden.
Probeer de huid met plakband te ontdoen van de haartjes, je kan hier ook een pluizenroller voor gebruiken.
Spoel de huid goed af met lauw water.
Je kan de jeuk proberen verlichten met een zachte, verkoelende crème, bijvoorbeeld op basis van aloë vera.
Gebruik een föhn om de bultjes op de huid warm te maken. De warmte zorgt ervoor dat het eiwit in het gif van de processierups stolt en de uitslag snel verdwijnt.

Bij hevige klachten of als de jeuk meer dan twee weken duurt, dient contact opgenomen te worden met je huisarts.

Pas op voor je hond

Ook voor honden zijn de brandharen heel vervelend en kunnen ze zelfs dodelijk zijn. Probeer gebieden met veel eikenbomen te vermijden en hou je hond altijd aangelijnd, zodat hij niet in directe aanraking kan komen met de processierups. Als je toch in de natuur met veel eikenbomen geweest bent, controleer dan zeker de ogen, oren en tong en spoel je hond eventueel af met warm water. Wanneer je hond hevige verschijnselen, zoals bultjes op de tong of een opgezwollen tong, vertoont, is het belangrijk om direct naar de dierenarts te gaan.