Bessen: fruit dat altijd lukt

Frambozen zijn met stip de gemakkelijkste bessen. Het zijn van nature bos(rand)planten uit het Noorden, die perfect tegen een streepje schaduw kunnen. Met herdragende rassen oogst je van één plant twee keer: eind juni en begin juli, en dan opnieuw van eind augustus tot de vorst. Op klei of zware leem, of op een natte plek, plant je Heritage of Himbo Top; op goed doorlatende grond doet Polka het heel goed. Golden Everest is een gele, zoete framboos waar de vogels afblijven. Reken op maximaal 4 struiken per meter. Geef nooit kalk of champignonmest aan frambozen, ze hebben liever lichtzure grond. Trek de jonge scheuten die rond de planten opduiken systematisch uit, het worden er gauw teveel.

Aalbessen of trosbessen doen het goed in volle zon, maar kunnen net als frambozen wat schaduw hebben. Rode bessen zijn bijzonder productief - 4 tot 5 kilo per struik is niet abnormaal. Als je graag jam maakt, plant je een klassieke rode bes zoals Jonkheer Van Tets, die is nog altijd het productiefst, maar om uit de hand te snoepen zijn de roze en de witte, zoals Witte Parel of Werdavia, echte smaakbommen. Plant de struiken 1,5 meter uit elkaar.

Zwarte bessen (of cassisbessen) houden van stevige, rijke grond (op zandgrond lukt het amper) en veel zon. Vanaf midden juli zijn de eerste zwarte bessen rijp; je plukt makkelijk een halve emmer per struik. Plant ze 2 meter uit elkaar, en 7 à 8 centimeter dieper dan in de kwekerij, zo komen er sneller nieuwe scheuten. Een erg lekkere variant op de zwarte bes is de jostabes, een kruising tussen stekelbes en zwarte bes. De struik heeft de vorm en een milde smaak van zwarte bes, maar met veel grotere bessen.

Waar de naam stekelbes vandaan komt, ontdek je zelf, wanneer je je eerste struikje in handen krijgt. Plant een vroege en een late, en combineer groene met rode stekelbessen – in de Hinnonmaki-reeks vind je beide. Vind je de stekels vervelend, kies dan de stekelloze Captivator. Stekelbessen zijn rijp van midden juni tot eind augustus, afhankelijk van de soort. De struiken plant je in de zon, al verdragen ze ook wat schaduw. Zet ze 1,5 meter uit elkaar.

Ook bramen dragen stekels. Je kweekt ze als klimplant, tegen een muur of langs een hoge draad. Ze doen het goed in de schaduw, maar de bessen zijn lekkerder als ze veel zon krijgen. Vanaf augustus pluk je de eerste rijpe bramen. Er zijn ook stekelloze bramen, zoals Thornless Evergreen. Of probeer eens de Japanse wijnbes met in de zomer en de herfst oranjerode tot rode vruchten met een zoete framboosachtige smaak.

Blauwe bessen zijn ijzersterk en bijzonder decoratief, met een mooie herfstverkleuring. Vroeger moest je zure grond hebben voor blauwe bessen, maar de nieuwste soorten doen het ook goed op een neutrale, humusrijke, luchtige maar vochtige bodem. Zet 3 rassen bij elkaar, dan eet je blauwe bessen van midden juli tot eind oktober.

Plant onder je bessenstruiken bosaardbeien, die houden de grond onkruidvrij en vochtig, en leveren ook nog eens geweldig lekkere aardbeitjes op.