Afgevallen bladeren, wat doe je er mee?

De temperaturen zakken tot op echt herfst-niveau en het landschap verandert nu snel. Al die warm gekleurde blaadjes sieren zo mooi de bomen, maar voor je het weet liggen ze allemaal op de grond. Zo’n herfsttapijt ritselt wel gezellig, maar na een paar buien wordt het al snel een goedje. Veel mensen hebben hun tuin en oprit graag netjes, maar zelfs al hou je wel van het natuurlijke effect moet je toch opletten waar je ze laat liggen. Hier een overzichtje van wat je in welk geval het beste met de afgevallen bladeren in je tuin kan doen.

Waar laat ik de bladeren best niet liggen?

Hoe je best omgaat met dat bladertapijt hangt voornamelijk af van waar het juist ligt. Op het gazon kan je de bladeren best regelmatig weghalen. Als ze blijven liggen nemen ze het licht weg van het gras en zal je gazon geel verkleuren. Blijft dat lichtgebrek langdurig duren, zal het gras zelfs afsterven en krijg je op die plaatsen in het voorjaar plekken vol onkruid. Je kan de bladeren eenvoudig verzamelen met een hark. Ook maaien met de grasmaaier op de hoogste stand verwijdert de bladeren terwijl het gras ongemoeid blijft.

Zijn de bladeren in je vijver beland, dan moet je ze ook tijdig verwijderen. Eens de bladeren zinken naar de bodem zullen ze daar beginnen te rotten. Hierdoor verzuurt je water, wat nefast is voor de plantengroei en de vissen in je vijver. Om de waterkwaliteit op peil te houden voorkom je dus best dat er organisch materiaal in je vijver waait. Je kan dagelijks rond gaan met je schepnet, maar een vijverafdeknet spannen is heel wat makkelijker.

(Blad)compost maken

Je haalt de bladeren regelmatig weg waar ze schade kunnen aanrichten, goed en wel, maar waar blijf je er mee? Je kan er nuttig gebruik van maken door ze te composteren. Om bladcompost te maken heb je een simpele bladkorf nodig: 4 houten palen met tuingaas of kippendraad rond voldoet al. Maak de bladkorf op een plek waar hij niet compleet uitdroogt en woel af en toe eens om zodat er zuurstof in de berg komt. Na 1 of 2 jaar zijn de bladeren volledig gecomposteerd en gebruiksklaar.

Je kan ze ook mee op je composthoop/-bak doen. Afgevallen bladeren behoren tot wat ze noemen ‘bruin materiaal’ omdat ze relatief weinig vocht bevatten. In een goede composthoop heb je dat nodig om te combineren met het groene materiaal zodat de hoop niet compleet ‘dichtslibt’. Bovendien zorgt een goede verhouding van bruin en groen materiaal niet enkel voor kwalitatievere humus als eindproduct, maar ook voor minder geurhinder tijdens het proces.

De bladeren van sommige soorten bomen (linde, appel, peer, hazelaar,..) zijn vochtiger en luchtiger en verteren dus makkelijker dan anderen (notelaar, beuk en eik). Gooi je die bladeren mee op de compost, dan zal het wat langer duren vooraleer je humus gebruiksklaar is. Je kan het proces wel versnellen door die ‘moeilijkere’ bladeren eerst te versnipperen. Zo hebben ze meer oppervlakte oppervlakte om vocht en schimmels hun werk te laten doen. Heb je jammer genoeg geen plek voor een composthoop? Informeer eens bij je gemeente, in sommige steden en dorpen is er de mogelijkheid om je bladeren gratis af te laten voeren.

Je hoeft de bladeren niet perse weg te brengen of te composteren, ze kunnen ook zo meteen weer ingezet worden op de juiste plaatsen. Afgevallen bladeren behoren namelijk tot de natuurlijke kringloop omdat ze voor nuttige grondstoffen zorgen, ook zonder eerst op de composthoop verteerd te zijn. De bladeren die je van je gazon haalt kan je verzamelen in je borders tussen je vaste planten. In plaats van schade aan te brengen, beschermen ze hier net je planten.

Ze vormen een isolatielaag (max 10 cm dik) om de wortels tegen de vorst af te schermen en breken de hevige regenval waardoor de bodem niet dichtslaat. Ook onkruid wordt geweerd door deze laag. Eens ze beginnen te verteren voorzien ze je planten van onmisbare humus en mineralen.

Let wel op dat je de wintergroene planten mijdt, die hebben ook in de winter licht nodig. Als die bedolven worden onder bladeren is het risico op schimmelvorming groter. Je kan buiten je vaste planten wel ook struiken en bomen op deze manier beschermen. Werk de bladeren met een tuinklauw voorzichtig een beetje in zodat ze niet wegwaaien en sneller vergaan.